PRODUKT TRADYCYJNY
Produktem tradycyjnym jest produkt, którego jakość lub wyjątkowe cechy i właściwości wynikają ze stosowania tradycyjnych metod produkcji, za które uważa się wykorzystywane, od co najmniej 25 lat. Jest to produkt wyprodukowany z użyciem tradycyjnych surowców lub charakteryzujący się tradycyjnym składem czy sposobem produkcji lub przetwórstwa, zgodnym z metodą tradycyjną.
Zadaniem Listy Produktów Tradycyjnych jest zachowanie od zapomnienia produktów i przepisów naszej regionalnej kuchni. Lista ma na celu zwiększenie zainteresowania konsumenta tymi produktami, co z kolei powinno przełożyć się na wzrost świadomości mieszkańców o dziedzictwie kulinarnym.
Produkty tradycyjne z naszego województwa wg kategorii:
- sery i inne produkty mleczne
- mięso świeże oraz produkty mięsne
- produkty rybołówstwa, w tym ryby
- orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce ( przetworzone i nie przetworzone)
- wyroby piekarnicze i cukiernicze
- oleje i tłuszcze (masło, margaryna itp.)
- miody
- gotowe dania i potrawy
- napoje (alkoholowe i bezalkoholowe)
- inne produkty – w tej kategorii mogą być wpisane wszystkie, które nie wchodzą w zakres merytoryczny punktów 1-9, a są wymienione w załączniku I do Traktatu ustanawiającego wspólnotę europejską (39 pozycji) w załączniku do Rozporządzenia Rady nr 2081/92 i 2082/92 z dnia 14 lipca–oraz 1992 r.
Pełną listę produktów z województwa opolskiego, które zostały wpisane na Listę Produktów Tradycyjnych, prowadzoną przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, można zobaczyć TUTAJ .
PRODUKT REGIONALNY
W europejskich systemach jakości żywności produkty regionalne i tradycyjne wyróżniane są oznaczeniami:
- Chronione Oznaczenie Geograficzne (ChOG) – gdy nazwa produktu odnosi się do regionu, konkretnego miejsca, lub w wyjątkowych przypadkach kraju, gdzie dany wyrób jest produkowany. Produkt taki musi cieszyć się renomą, posiadać specyficzne cechy lub jakość wynikające bądź przypisywane pochodzeniu geograficznemu. Jakość produktu może wynikać z obszaru geograficznego (np.: klimat, roślinność, ukształtowanie terenu), lokalnego know– how producentów lub innych czynników naturalnych lub ludzkich.
Z województwa opolskiego Chronione Oznaczenie Geograficzne posiadają:
– kołacz śląski/kołocz śląski
– krupniok śląski - Chroniona Nazwa Pochodzenia (ChNP) – gdy nazwa bezpośrednio lub pośrednio nawiązuje do regionu, konkretnego miejsca, lub w wyjątkowych przypadkach kraju, gdzie dany wyrób jest produkowany, cały proces technologiczny odbywa się na obszarze, do którego odnosi się nazwa produktu, a cechy charakterystyczne oraz jakość produktu wiążą się jednoznacznie ze specyfiką obszaru geograficznego, w którym jest on produkowany.
- Gwarantowana Tradycyjna Specjalność (GTS) – produkt może zostać zarejestrowany jako gwarantowana tradycyjna specjalność, gdy jego nazwa jest specyficzna sama w sobie lub wyraża specyficzny charakter produktu rolnego lub środka spożywczego, a sam produkt jest specyficzny, czyli posiada cechę lub zespół cech odróżniających go od innych produktów tej samej kategorii, oraz ma tradycyjny charakter, który wyrażony może być poprzez użycie tradycyjnych surowców, tradycyjnego składu lub tradycyjnej metody wytwarzania.
W Unii Europejskiej system ochrony produktów regionalnych i tradycyjnych regulują dwa rozporządzenia regulujące zasady ich rejestracji i ochrony:
Do polskiego porządku prawnego rozporządzenia te zostały wdrożone ustawą o rejestracji i ochronie nazw i oznaczeń produktów rolnych i środków spożywczych oraz o produktach tradycyjnych (Dz. U. 2005 Nr 10, poz. 68). Ustawa ta reguluje krajowy etap oceny wniosków.
Więcej informacji można uzyskać na stronie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Z naszego regionu dwa produkty posiadają Chronione Oznaczenie Geograficzne. Jest to kołocz śląski/kołacz śląski oraz krupnioki śląskie.
LISTA CERTYFIKOWANYCH PRODUCENTÓW znajduje się na stronie Wojewódzkiego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych w Opolu.
Więcej o kołoczu śląskim i krupniokach śląskich TUTAJ.